ایگوانا یه مارمولک بزرگه که بومی قاره آمریکاست و جزو لاکچری‌ترین پت‌های خونگی به حساب میاد، برای همینه که شاید کمتر اسمش رو شنیده باشین و یا حتی از نزدیک دیده باشیدش! این حیوون سریع و چابک به عنوان یه جونده گیاه‌خوار معمولا از انواع برگ‌ها، جوانه‌ها، گل‌ها و میوههای درختان تغذیه می‌کنه، البته بعضی وقتا بدش نمیاد که حشرات ریز رو هم بخوره. این مارمولک بزرگ جثه برخلاف قیافه خشن و دایناسور مانندش شیوه تغذیه آسونی داره. اگه درباره جیره غذای ایگوانا تون اطلاعات کامل و دقیقی ندارین فقط کافیه این مقاله از «فودلی» رو کامل بخونید و به نکاتی که بهتون می‌گیم با دقت عمل کنین.
نیازهای غذایی ایگوانا
ایگوانا نه تنها یه پت خونگی خاصه بلکه به عنوان یه گونه مهم نمایشگاهی برای باغ وحش‌ها هم شناخته میشه. ازونجاییکه ایگواناهای خونگی اختیاری برای انتخاب غذاشون ندارن این شما هستین که باید با یه تغذیه کامل، مغذی و متعادل شرایط امن و سالمی رو برای رشدونمو و شادابی این خزنده جذاب فراهم کنین. غذای ایگوانا هم باید با سیستم گوارشش سازگاری داشته باشه و هم باید بتونه حداقل نیازهای غذایی این گونه خاص که شامل فیبر، پروتئین، اسیدهای چرب ضروری، ویتامین و مواد معدنیه رو به خوبی تأمین کنه.
بین کیفیت و ترکیب رژیم غذایی با عملکرد ایگوانا رابطه‌ای مستقیم وجود داره، بنابراین در صورت عدم مدیریت جیره غذایی این جونده ممکنه اون رو در معرض بیماری‌های روحی و مشکلات فیزیکی مثل متابولیک استخوان، ضعف عمومی، بزرگ و متورم شدن دهان و فک، تغییر شکل دم و … قرار بدین. تو سیستم تغذیه ایگوانا هر ماده غذایی نقش مؤثر خودش رو داره که اگه نسبت دقیق و درست اون‌ها رو رعایت نکنین به مرور زمان خزنده‌تون افسرده، گوشه‌گیر و بیمار میشه.
ازونجاییکه ایگوانا ذاتا برگ‌خوار و گیاه‌خواره شاید بنظرتون عجیب بیاد که پروتئین به عنوان یه ماده غذایی ضروری، بخش مهمی از رژیم روزانه این خزنده رو تشکیل بده! درسته که پروتئین‌های حیوانی نقشی تو رژیم غذایی ایگوانا ندارن اما این خزنده پروتئین مورد نیازش رو از خوردن سبزیجات مختلف و متنوع دریافت می‌کنه. مصرف پروتئین کافی به متابولیسم بهتر بدن، شکل گیری درست استخوان‌ها و مفاصل، رشد و ترمیم عضلات و وزن گیری مناسب ایگواناتون کمک می‌کنه.
علاوه بر پروتئین، فیبر و کربوهیدرات هم بیشترین سهم رو تو جیره غذای این خزنده خاص دارن. اگرچه سیستم هضم و جذب فیبر تو بدن ایگوانا کمی متفاوت از پستاندارانه اما دریافت مقدار متعادل این منابع غذایی به تأمین انرژی مورد نیاز بدن ایگوانا کمک می‌کنه، حرکات عضلانیش رو تقویت و گرمای بدنش رو تنظیم می‌کنه. ایگواناها اسیدهای چرب ضروری و امگاهای مورد نیاز بدن‌شون رو که به سلامت پوست، جذب یه سری از ویتامین‌ها و کارکرد بهتر اعمال حیاتی‌شون کمک می‌کنه رو با خوردن انواع گیاهان تأمین می‌کنن، بنابراین نیازی به اضافه کردن خوراکی‌های چرب به جیره غذایی این خزندگان نیست.
بدن ایگوانا برای رسیدن به بهترین سطح عملکردش به منابع معدنی و انواع و اقسام ویتامین‌ها هم نیاز داره. در واقع مکمل‌های کلسیم و مولتی ویتامین‌ها بخش مهمی از رژیم غذای ایگوانا رو تشکیل میدن. این مسئله در مورد ایگواناهای نابالغ و یا باردار از اهمیت بیشتری برخورداره. مکمل‌های موجود تو بازار اکثرا به شکل پودر عرضه میشن که باید اون‌ها رو به مقدار مناسب روی غذای روزانه ایگواناتون بپاشین تا میل کنه.
ایگواناها حتما باید در طول هفته یک تا دو بار از مکمل‌های کلسیم، ویتامین D و مولتی ویتامین (دو تا چهار بار در ماه) استفاده کنن چون کمبود این مواد مغذی باعث ابتلاشون به بیماری متابولیک استخوان و غیره میشه. فسفر هم ماده مغذی دیگه‌ایه که در کنار کلسیم نقش بسزایی تو سلامت مفاصل و استخوان‌های ایگوانا داره البته تا زمانیکه رژیم غذای ایگوانا متعادل و مغذی باشه نیازی به استفاده از مکمل‌های حاوی فسفر نیست چون این خزنده فسفر مورد نیازش رو با خوردن سبزیجات و گیاهان دریافت می‌کنه.
ایگوانا به طور طبیعی کنار منابع آبی زندگی می‌کنه، بنابراین شرایط نگهداریش تو اسارت هم باید مطابق با الگوی زندگیش تو طبیعت باشه. شما برای حفظ سلامت و شادابی ایگواناتون علاوه بر پنج ماده مغذی‌ای که معرفی کردیم باید آب تمیز و سالم رو در اختیار این خزنده با ابهت قرار بدین. ایگواناها همیشه باید به مقادیر کافی آب دسترسی آزاد داشته باشن.
ازونجاییکه این خزنده آب رو از طریق پوست بدنش هم جذب می‌کنه نه تنها باید مواد غذایی مرطوب و آبدار در اختیارش بزارین بلکه باید شرایط مناسبی رو هم برای حموم کردنش تو آب فراهم کنین چون اینکار به هیدراته نگه داشتن بدنش کمک می‌کنه. بهترین کار هم اینه که چند بار تو هفته ایگواناتون رو با اسپری آب مه پاشی کنین.
بهترین غذاها برای ایگوانا
-
سبزیجات و گیاهان: به گفته منبع معتبر vcahospitals ایگوانا یه خزنده ذاتا برگ‌خواره که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از رژیم غذاییش حاوی سبزیجات و گیاهان برگدار و کمتر از ۲۰ درصدش شامل میوههای مختلفه. گیاهان با برگ سبز تیره اولویت و ارزش غذایی بیشتری برای این حیوون دارن پس بهتره که ۴۰ تا ۵۰ درصد از رژیم غذای ایگوانای بالغ رو سبزیجات و گیاهانی مثل سبزی چغندر، سبزی خردل، سبزی شلغم، یونجه، شبدر، جعفری، شاهی و غیره تشکیل بدن. ۳۰ تا ۴۰ درصد بقیه رژیم رو هم میتونین با سبزیجات و صیفیجات تازه‌ای مثل کلم بروکلی، کدو حلوایی، فلفل دلمه‌ای، لوبیا سبز، جوانه، سیب زمینی شیرین، گوجه فرنگی، بامیه، خیار، مارچوبه، قارچ، هویج، نخود فرنگی، ذرت و … غنی سازی کنین.
- میوه‌ها: میوه‌ها ارزش غذایی چندانی برای ایگوانا ندارن و فقط باید به عنوان مکمل طبیعی و عاملی برای تنوع جیره این خزنده استفاده بشن. ایگواناها عاشق میوههای خوش طعمی مثل سیب، زردآلو، خرما، انگور، کیوی، خربزه، انبه، هلو، پاپایا، گلابی، آلو، موز (با پوست)، هلو، کیوی، خربزه، انجیر، خرما، زغال اخته، تمشک، توت فرنگی و … هستن اما چون بیشتر اون‌ها سرشار از آب و مواد قندین باید به صورت محدود در کنار سبزیجات سرو بشن.
- گل‌ها: جالبه بدونین که گل‌های خوراکی مثل شمعدانی، میخک، قاصدک، هیبیسکوس، ناستوریوم، گل رز و … هم می‌تونن بخشی از جیره غذای ایگوانا باشن.
- پروتئین‌های حیوانی: در مورد منابع پروتئینی موجود تو غذای ایگواناها اتفاق نظری بین دامپزشکا و محققین وجود نداره. بعضی از این متخصصین معتقدن که ایگوانا می‌تونه در حد خیلی کم (۵ درصد از جیره کل) از تخم مرغ آبپز، حبوبات پخته و یه سری حشرات ریز مثل کرم، پشه، لارو و … تغذیه کنه. اما گروه بعدی بر این باورن که چون ایگوانا یه خزنده گیاه‌خواره خوردن هر نوع منبع غذای پروتئینی حیوانی می‌تونه مشکلات شدید گوارشی براش به وجود بیاره. باتوجه به عدم قطعیت نظرات دانشمندان و دامپزشکان درباره مصرف پروتئین تو جیره غذای ایگوانا توصیه ما به شما اینه که یا اصلا از این منابع تو خوردو‌خوراک روزانه ایگواناتون استفاده نکنین و یا حتما قبل از تصمیم به سروش با دامپزشک متخصص مشورت کنین. اگه به چنین فرد متخصصی دسترسی ندارین میتونین از خدمات مشاوره رایگان مجموعه ما استفاده کنین.
- پلتهای آماده: در کنار همه منابع غذایی خونگی که بهتون معرفی کردیم شما میتونین برای تغذیه ایمن و متعادل ایگواناتون از غذاهای تجاری موجود تو پت شاپ‌ها و مراکز فروش غذای خزندگان هم استفاده کنین. غذاهای تجاری ایگوانا که بهشون پلت گفته میشه حاوی ترکیب متعادلی از انواع نیازهای غذایی این خزنده هستن و معمولا با استفاده از میوه‌ها و مواد گیاهی ارگانیک تولید و تو طعم و مزه‌های مختلف به بازار عرضه میشن. تو فرمولاسیون این غذاها از مقادیر بالانس شده ویتامین‌های مهمی مثل C و D استفاده می‌کنن تا سیستم دفاعی بدن خزنده تقویت بشه و آمادگی لازم برای مقابله با بیماری‌های مختلف رو داشته باشه.
مهمترین نکات تغذیه‌ای ایگوانا
- از سبزیجات سبز روشن مثل کاهو و کرفس که ارزش غذایی زیادی ندارن به صورت کنترل شده تو جیره غذای ایگوانا استفاده کنین.
- بچه ایگوانا حداقل دو بار تو روز باید غذا بخوره که با رسیدن به سن بلوغ این مقدار به یک بار تو روز کاهش پیدا می‌کنه. بعضی از ایگواناهای بالغ می‌تونن یک روز در میون تغذیه بشن که این مسئله به ترجیحات فردی، وضعیت سلامت، سن، وزن و میزان متابولیسم این خزنده بستگی داره.
- همونطور که قبلا هم گفتیم مکمل‌ها از ابتلای ایگوانا به بیماری‌های کلیوی، استخوانی، پوستی و… جلوگیری می‌کنن اما مصرف بی‌رویه و غیر مجازشون باعث ایجاد مشکلاتی مثل مسمومیت، نارسایی کبد و غیره میشه.
- مدفوع خواری ایگواناهای کوچیک یه موضوع عادی بین این گونه‌ست.
- درسته که ایگواناها دندون دارن ولی ازش برای پاره کردن یا جویدن غذا استفاده نمی‌کنن برای همین حتما باید غذاشون رو تکه‌تکه کنین.
- مصرف بیش از اندازه میوه باعث شل شدن مدفوع ایگوانا میشه.
- به هیچ وجه از غذا یا گوشت سگ و گربه، لبنیات، غذاها و مکمل‌های انسانی تو جیره غذای ایگوانا استفاده نکنین.
- سبزیجاتی مثل چغندر و اسفناج حاوی اگزالات هستن که مانع جذب منابع کلسیم و مواد معدنی مورد نیاز ایگوانا بشن پس مصرف اون‌ها رو محدود کنین.
- کلم و کلم پیچ حاوی مواد شیمیایی خاصی هستن که می‌تونن باعث بیماری گواتر یا کم کاری تیروئید ایگوانا بشن پس اون‌ها رو به صورت محدود سرو کنین.
- تمام میوه‌ها و سبزیجات مصرفی ایگوانا رو قبل از سرو بشورین و خشک کنین.
- گل‌های خوراکی ایگوانا رو میتونین تو خونه پرورش بدین یا از گلفروشی‌ها بخرین فقط حواستون باشه که به آفت کش‌ها و مواد شیمیایی آلوده نباشن.
- اکثر دامپزشکا توصیه می‌کنن که روی غذای ایگوانای در حال رشد به صورت یک روز در میون (4 تا 5 بار تو هفته) پودر کلسیم مخصوص خزندگان (کربنات کلسیم یا گلوکونات) بپاشین.
- نظرات متخصصین درباره تغذیه و نیازهای غذایی ایگوانا متقاوته و نیاز به تحقیقات و دانش بیشتری تو این زمینه هست، به همین علت توصیه می‌کنیم برای تنظیم یه رژیم غذایی متعادل برای ایگوانا خودسرانه عمل نکنین و حتما از مشاوره دامپزشک متخصص کمک بگیرین.
جمع بندی
ایگوانا یه حیوون خاص و البته یه پت لاکچریه که جزو خزنده‌های گیاه‌خوار دسته بندی میشه. گیاهان برگدار، سبزیجات و صیفیجات مهمترین بخش از جیره غذای ایگوانا رو تشکیل میدن که در کنارش میتونین از میوههای تازه و آبدار هم برای غنی سازی جیره این خزنده استفاده کنین. یه سری پلتهای تجاری آماده هم تو بازار وجود دارن که می‌تونن به عنوان جیره‌ای متعادل و ایمن تو خوراک روزانه ایگوانا گنجونده بشن. درباره مصرف پروتئین‌های حیوونی تو غذای این خزنده اتفاق نظری وجود نداره، بنابراین بهتره قبل از سرو از دامپزشک متخصص تو این زمینه مشاوره بگیرین.
سوالات متداول
غذای ایگوانا چیه؟
گیاهان برگدار، سبزیجات و صیفیجات مهمترین بخش از جیره غذای ایگوانا رو تشکیل میدن که در کنارش میتونین از پلتهای آماده و میوههای تازه و آبدار هم برای غنی سازی جیره این خزنده جذاب استفاده کنین.
خوردن چه غذاهایی برای ایگوانا مضره؟
بعضی از سبزیجات روشن که ارزش غذایی کمی دارن، غذا یا گوشت سگ و گربه، لبنیات، غذاها و مکمل‌های انسانی جزو خوردنی‌های غیرمجاز برای ایگوانا هستن.
ایگوانا روزی چند بار غذا می‌خوره؟
این خزنده تو دوران بچگی به روزی دو تا سه وعده غذا نیاز داره اما با رسیدن به سن بلوغ و بزرگسالی تعداد وعده‌هاش به روزی یک بار کاهش پیدا می‌کنه حتی بعضی از ایگواناها یک روز در میون غذا می‌خورن. فراموش نکنین که تعداد دفعات تغذیه ایگوانا به شرایط سلامت، سن، وزن و میزان متابولیسم بدنش بستگی داره.