موش یه موجود همه چیزخواره که می‌تونه از انواع سبزیجات، میوهها، دونه‌ها، آجیل‌ها، گوشت و غلات تغذیه کنه البته مقدار و انداره هر کدوم از این مواد غذایی باید با توجه به ویژگی‌های خاص این جونده تنظیم بشه که ما قراره تو این مقاله از «فودلی» درباره غذای موش، نحوه سروش و مقدار و اندازه‌اش صحبت کنیم پس تا انتهای این مطلب همراه‌مون باش.
موشها جونده‌های باهوش و بامزه‌ای هستن که نژادهای مختلفی دارن. کمتر کسی از موش به عنوان یه حیوون خونگی نگهداری می‌کنه، در واقع موشها بیشتر به خاطر مقاصد علمی و آزمایشگاهی پرورش داده میشن اما اگه به هر دلیلی دلتون می‌خواد سرپرستی یه موش کوچولوی خونگی رو به عهده بگیرین باید بدونین که برخلاف تصورتون موشها فقط پنیر نمی‌خورن!
نیازهای غذایی موش
موشها برای زنده موندن، تحرک و زاد‌وولد به غذا و دریافت انرژی نیاز دارن. این انرژی باید از طریق یه جیره غذایی متعادل، مغذی و متنوع که با شرایط نژادی، سنی، وزنی و ویژگی‌های فردی این جونده هماهنگی داره تأمین بشه. موش به غذاهایی احتیاج داره که حاوی مقادیر بالانس شده‌ای از ده‌ها ریز مغذی و چندین درشت مغذی ضروری باشه.
وقتی صحبت از تنوع تو غذای موش ها می‌کنیم منظورمون اینه که جیره روزانه‌اش رو جوری در نظر بگیرین که هم پروتئین، ویتامین، کربوهیدرات و چربی مورد نیازش فراهم بشه و هم مواد معدنی لازم رو بتونه از طریق این غذا دریافت کنه. این مواد شامل کلسیم، آهن، فسفر، پتاسیم، روی و … هست که اگرچه مقادیرشون ناچیزه اما تأثیرشون تو حفظ سلامت موشها بسیار زیاده. این منابع به تقویت سیستم ایمنی بدن، سوخت‌وساز بیشتر، خون‌سازی، عملکرد بهتر سیستم عصبی، استحکام استخوان‌ها و دندون‌ها و … بدن موش کمک میکنن.
این مواد مغذی شامل پنج ماده حیاتی؛ پروتئین، چربی، کربوهیدرات، ویتامین‌ها و مواد معدنی کمیابه. نسبت هر کدوم از این منابع باید به طور دقیق محاسبه و تو جیره غذای موش گنجونده بشه چون عدم تعادل تو مقدار و اندازه هر ماده مغذی می‌تونه موش‌تون رو با اختلالات خلقی و فیزیکی مختلف درگیر کنه. پروتئین و اسیدهای آمینه ضروری جزو مواد غذایی مهم تو تغذیه موش هستن چون بدون پروتئین کافی بافت‌های عضلانی ماهیچه‌ها تحلیل میره، طول عمرش کم میشه، مکانیسم عملکرد سلول‌ها و مولکول‌های بدنش بهم می‌ریزه و در نهایت سلامت کلیش به خطر میفته.
به گفته منبع معتبر littlegrabbies کمبود چربی‌ها هم می‌تونه تبعات بدی برای موشها داشته باشه، برای همینه که جیره غذای یه موش بالغ باید حاوی ۵ تا ۸ درصد اسیدهای چرب ضروری باشه. چربی‌ها مزه غذای موش رو تقویت میکنن، انرژی مورد نیازش رو تأمین میکنن و مانع از ریزش مو و مشکلات پوستی این جونده بازیگوش میشن. در کنار چربی و پروتئین شما باید از مقدار متعادل غذاهای حاوی فیبر و کربوهیدرات هم تو غذای روزانه موش‌تون استفاده کنین.
کربوهیدرات یه منبع مهم دیگه برای تأمین انرژی بدن موشهاست که از طریق خوردن سبزیجات، میوهها، غلات و … دریافت میشه. این ماده غذایی و مشتقاتش کمک میکنن تا سوخت لازم برای عملکرد بهتر سیستم عصب مرکزی فراهم و قدرت حافظه بیشتر بشه. تو یه رژیم غذایی متعادل علاوه بر سه منبع غذایی که معرفی کردیم، باید از ویتامین‌ها و مواد معدنی هم به عنوان تکمیل کننده غذای موش‌تون استفاده کنین.
یه موش سالم به مجموعه‌ای از ویتامین‌های محلول تو چربی و محلول تو آب مثل ویتامین‌های k و A,B,C,D,E,B نیاز داره. هر کدوم از این ویتامین‌ها نقش مؤثر خودشون رو تو سلامت کلی بدن موش دارن، بنابراین کمبود یا مصرف بی‌اندازه‌شون قطعا باعث ایجاد اختلالات فیزیکی و روحی مختلف برای موش میشه مثلا ویتامین D از ابتلا به بیماری راشیتیسم و نرمی استخون جلوگیری می‌کنه و یا ویتامین C و E باعث سلامت پوست، مو و شادابی موشها میشه.
جالبه بدونین که موشها هم مثل هر موجود زنده دیگه‌ای برای حفظ بقاء به آب سالم و تازه نیاز دارن. طبق گفته منبع معتبر education.nsw.gov.au یه موش سالم و بالغ به ۴ تا ۷ میلی لیتر آب تو روز نیاز داره که این مقدار تو هوای گرم به ۱۴ میلی لیتر می‌رسه. البته این اعداد و ارقام ثابت نیست و ممکنه با توجه به شرایط سلامت موش، مراحل زندگیش و متغیرهای دیگه کمتر با بیشتر بشه. مهم اینه که شما در کنار غذای موش، به اندازه کافی آب سالم و تمیز هم در اختیارش بزارین.
بهترین غذاها برای موش
ازونجاییکه موشها جونده‌های فعالی هستن تقریبا هر چیزی که دم دست‌شون بیاد رو می‌خورن برای همینه که باید مدیریت دقیقی روی خوردوخوراک این حیوون‌ها داشته باشین. این سطح از حساسیت باعث میشه که اولا غذاهای سمی و مضر رو نخورن دوما دچار چاقی و مشکلات بعدیش نشن. موشها جیره غذایی متنوعی دارن چون تقریبا می‌تونن از همه غذاها بخورن اما یه سری از خوراکی‌ها حتما باید تو جیره‌شون گنجونده بشه وگرنه ممکنه دچار سوءتغذیه و مشکلات کمبود غذا بشن. ما تو این بخش از مطلب قراره بهتون بگیم که غذای موش چیست اما اینکه موش خاص شما واقعا چه غذایی رو دوست داره چیزیه که خودتون باید کشفش کنین. به طور کلی موارد پایین جزو لیست غذای مورد علاقه موش به حساب میان:
- پلتهای آماده: پلتهای تجاری آماده که مطابق با نیازهای خاص جوندگان فرموله شدن پایه اصلی غذای موش‌های خونگی هستن که میتونین اون‌ها رو از پت شاپ‌های معتبر تهیه کنین. پلت‌ها ترکیب متعادلی از حداقل نیازهای غذایی موش رو تأمین میکنن. پلت موش سایز و طعم‌های مختلف داره، بنابراین شما میتونین بهترین اون‌ها رو مطابق با ذائقه و علاقه موش‌تون تهیه کنین. پلت‌ها از رفتار انتخابی موشها موقع خوردن غذا جلوگیری میکنن.
- سبزیجات و میوهها: این گروه غذایی جزو بخش‌های مورد علاقه موشهاست. سبزیجات مختلف مثل هویج، فلفل دلمه‌ای، کلم، خیار، کاهو و … لذت عمل جویدن و سلامت دندون‌هاشون رو به اون‌ها هدیه میدن و میوه‌های آبدار و شیرینی مثل توت، خربزه، موز و غیره هم اشتهاشون رو تحریک میکنن. البته به دلیل اینکه میوهها و بعضی از سبزیجات حاوی قند و کربوهیدرات بالا هستن باید به صورت کم و محدود تو جیره غذایی موش گنجونده بشن.
- انواع گوشت: وقتی صحبت از غذای موش می‌کنیم معمولا پروتئین‌های حیوانی تو صدر لیست قرار نمی‌گیرن اما به هر صورت موش‌های خونگی باید این دسته از نیازهای غذاییشون رو با خوردن مقدار کمی از گوشت قرمز، گوشت مرغ، بوقلمون و غیره تأمین کنن. گوشتی که برای موش‌های کوچولو سرو میشه باید پخته شده و بدون هیچ نوع ادویه و چاشنی باشه. علاوه بر این بهتره گوشت رو به قطعات کوچیک تقسیم کنین تا جویدنش برای پت‌تون راحت‌تر باشه.
- تخم مرغ: تخم مرغ یه غذای کامل و مغذی برای موش‌های خونگیه که هم می‌تونه پروتئین مورد نیازشون رو به خوبی تامین کنه و هم حاوی انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی ضروریه. این غذای لذیذ باید به صورت محدود سرو بشه.
- غلات و مواد نشاسته‌ای: غلات سالم و بدون آفت مثل گندم، جو، برنج و غیره بخشی از جیره غذایی موشها هستن. این جونده‌های کنجکاو عاشق خوردن غذاهای نشاسته‌ای مثل پاستا، نون و … هستن که چندان هم برای موشها مناسب به نظر نمیان، بنابراین تا جای ممکن از دادن این مدل خوراکی‌ها به موش خودداری کنین و اون‌ها رو با غلات سالم تغذیه کنین.
- آجیل و مغزیجات: موشها علاقه عجیبی به خوردن آجیل و مغزیجات مختلف مثل پسته، تخم آفتابگردون، بادوم زمینی و غیره دارن. این غذاها اگه به صورت خیلی کم و فقط در حد یه وعده غذای تفریحی و تشویقی سرو بشن نه تنها ضرری برای موش ندارن بلکه به تنوع غذای موش و سلامت کلیش هم کمک میکنن.
همونطور که متوجه شدین ۶ گروه غذایی بالا می‌تونن تضمینی برای سلامت کلی و داشتن یه رژیم غذایی کامل، مغذی و متنوع برای موش کوچولوتون باشن. ازونجاییکه موشها هم سلایق غذایی مختلفی دارن پیشنهاد می‌کنیم از خوراکیهای زیر هم حتما تو جیره روزانه‌شون استفاده کنین تا بتونین ذائقه غذایی موش خودتون رو زودتر و راحت‌تر تشخیص بدین:
- مرغ یا بوقلمون پخته و بدون مزه
- تخم مرغ سفت یا همزده
- جیرجیرک
- کرم های خوراکی
- هویج کوچک
- خیار
- کلم بروکلی
- فلفل دلمه ای
- گل كلم
- کرفس
- کاهو
- سبزی قاصدک
- جعفری
- سیب زمینی شیرین پخته شده
- دونه کدو تنبل
- دونه‌های آفتابگردان
- بلوبری
- سیب
- انگور
- موز
- جو دوسر
- برنج پف کرده
مهمترین نکات تغذیه‌ای موش
- از تغذیه موش با مخلوط دونه‌ها، غذاهای شیرین و پرچرب و گیاهان بالقوه مضر خودداری کنین.
- موشها علاقه عجیبی به خوردن کره بادوم زمینی دارن پس این خوراکی خوشمزه رو در حد خیلی کم و فقط به عنوان تشویقی تو رژیم غذاییش استفاده کنین.
- غذای اصلی موش خونگی پلته. مصرف میوه هفته‌ای یکبار و غذاهای تشویقی هر دو هفته یکبار برای موشها کفایت می‌کنه.
- موشها معمولا روزی ۱۵ تا ۲۰ وعده غذا می‌خورن پس لازمه که جیره غذاییشون رو بر اساس نیازهای فردی‌شون تنظیم کنین.
- بهترین پلت برای موش باید حاوی حداقل نیازهای غذایی این جونده به خصوص فیبر و پروتئین بدنش باشه بنابراین، خرید پلت‌هایی که تنها برپایه ذرت و غلات فرموله شدن تو درازمدت سلامت جونده‌تون رو به خطر می‌ا‌ندازن.
- سبزیجات و میوه‌های موجود تو رژیم غذایی موش باید شسته شده و عاری از هر نوع آفت‌کش و سموم باشه.
- موقع خرید غذاهای آماده برای موش باید به تاریخ اعتبار، نشان استاندارد، اطلاعات مربوط به نحوه مصرف و کیفیت بسته بندی محصول دقت کنین.
- هر نوع تغییر تو رژیم غذای موش باید به صورت تدریجی انجام بشه وگرنه جونده‌تون دچار مشکلات گوارشی و اسهال میشه.
- اگه موش‌تون بچه‌ست، بارداره و یا تو دوره شیردهیه برای تقویت بیشترش میتونین با صلاحدید دامپزشک متخصص از مولتی ویتامین و مکمل‌های تقویتی تو رژیم غذاییش استفاده کنین.
- موشها همیشه باید به آب سالم، تمیز و کافی دسترسی نامحدود داشته باشن.
- حبوبات خام به خصوص لوبیا، آووکادو، ریواس، آلوئه‌ورا، تره، سیر، پیاز، پاپایا، هسته میوه به خصوص سیب درختی، تنقلات و غذاهای صنعتی شیرین، شکلات، نوشیدنی‌های الکلی و کافئین‌دار، نمک و ادویه‌جات، ذرت خشک، سیب زمینی خام، دانه خشخاش و موز سبز جزو غذاهای حساسیت‌زا، مضر و سمی برای موش‌های خونگیه.
جمع بندی
موشها به عنوان جونده‌های همه چیزخوار می‌تونن از انواع غذاهای حیوانی و گیاهی تغذیه کنن. غذای موش باید بتونه پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین و مواد معدنی مورد نیازش رو به خوبی تأمین کنه. شما برای سیر کردن این جونده‌های باهوش میتونین علاوه بر پلتهای تجاری از انواع گوشت، سبزیجات، میوهها، غلات، دونه‌ها، آجیل و مغزیجات هم استفاده کنین اما برای حفظ سلامت موشها لازمه که مقدار و اندازه هر کدوم از این غذاها رو متناسب با رده سنی، وزنی، شرایط فیزیکی و ویژگی‌های فردی اون‌ها در نظر بگیرین.
سوالات متداول
غذای مورد علاقه موش چیه؟
برعکس تصور بیشتر مردم پنیر غذای اصلی و حتی غذای مورد علاقه موش نیست. موشها تمایل زیادی به خوردن کره بادوم زمینی، تخم مرغ، آجیل‌ها، دونه‌ها، غلات، سبزیجات، گوشت و میوه‌های آبدار و شیرین دارن.
بهترین غذا برای موش چیه؟
پلتهای آماده که به طور خاص برای جوندگانی مثل موش فرموله میشن جزو بهترین غذای این حیوون به حساب میان چون هم از گزینشی غذا خوردن موش جلوگیری میکنن و هم مقدار ترکیباتشون کاملا بالانس شده و متعادله. در کنار پلت شما میتونین از سبزیجات، میوهها، غلات و بقیه خوراکیهای مجاز تو جیره غذای این جونده استفاده کنین.